4.48 Kumusta naman ang politika, ekonomiya, at ang kapaligiran?

Ang mga mananampalataya na mga layko ay direktang nakikibahagi sa buhay pampulitika at panlipunan sa pamamagitan ng pagbibigay-buhay sa mga katotohanang temporal ng isang Kristiyanong espiritu at pakikipagtulungan sa lahat bilang tunay na mga saksi ng Ebanghelyo at mga ahente ng kapayapaan at katarungan. [CCCC 519]

Isang natatanging katungkulan ng mga Kristiyanong → Layko na makilahok sa pulitika, lipunan at ekonomiya sa diwa ng Ebanghelyo, pagmamahal, katotohanan at katarungan. Para sa layuning ito, ang → katolikong doktrinang panlipunan ay nagbibigay sa kanila ng isang malinaw na oryentasyon.

Hindi tugma ang gawain ng partidong pampulitika sa ministeryo ng mga → obispo, → pari at → relihiyoso. Dapat silang maging naririyan para sa lahat. [Youcat 440]
 

Dapat itong sundin ayon sa sarili nitong mga pamamaraan sa loob ng larangan ng kahatulan ng moral, sa paglilingkod sa buong tao at sa buong pamayanan ng tao alinsunod sa katarungan sa lipunan. Ang buhay panlipunan at pang-ekonomiya ay dapat magkaroon ng tao bilang ang may-akda, sentro, at layunin nito. [CCCC 511]

Ang isang kapitalismong hindi nakabaon sa isang nakapirming legal na sistema ay nanganganib na mawalay sa → kapakanang pangkalahatan at maging paraan lamang para sa kasakiman ng iilan. Tiyak na tinatanggihan ito ng Simbahan. Sa kabilang banda, itinataguyod nito ang isang merkadong ekonomiya na nasa serbisyo ng tao na pinipigilan ang mga monopolya at ginagarantiya ang panustos ng mga mahahalagang kalakal at trabaho para sa lahat.

Tinitingnan ng → katolikong doktrinang panlipunan ang lahat ng mga panlipunang institusyon kung pinagsisilbihan nito ang → kapakanang pangkalahatan, ibig sabihin: hanggang saan nito "pahihintulutan ang mga indibidwal, pamilya at mga grupo ng lipunan na makamit nang lubos at walang balakid ang kanilang sariling kaganapan" (Ikalawang Konsilyo Vaticano, GS). Naaangkop din ito sa ekonomiya, na una nang dapat nanunungkulan sa tao. [Youcat 442]
 

Una sa lahat, ang globalisasyon ay hindi mabuti o masama, kundi paglalarawan ng isang katotohanang kinakailangang bigyan ng anyo. "Mula sa mga bansang maunlad ang ekonomiya at ayon sa kanyang likas na katangian, ang prosesong ito ang naghikayat ng pagsasama ng lahat ng ekonomiya. Ito ang pangunahing pwersa sa paglitaw ng buong rehiyon mula sa atrasadong kaunlaran at naghanda ng isang mahusay na pagkakataon para sa kanyang sarili. Gayunpaman, kapag hindi nagagabayan ng pagmamahal sa katotohanan, makakatulong itong pandaigdigang pulso na pukawin ang hindi pa nakikilalang mga pinsala at bagong mga dibisyon sa pamilya ng sangkatauhan." (Papa Benito XVI, CiV)

Kapag bumili tayo ng murang pantalon, dapat interesado tayo sa mga kalagayan kung paano ito ginawa, kung nakakuha ba ang mga manggagawa ng isang makatarungang sahod o hindi. Mahalaga ang kapalaran ng lahat. Dapat ay may malasakit tayo sa pangangailangan ng lahat. Sa antas ng pulitika, nangangailangan ng "isang tunay na awtoridad sa mundo ng pulitika" (Papa Benito XVI, CiV) na mangangalaga upang masigurong marating ang isang makatarungang balanse sa pagitan ng mga tao sa mayayaman at doon sa hindi pa maunlad na mga bansa. Kadalasan, ang mga ito ay hindi kasama sa mga benepisyo ng globalisasyon ng ekonomiya at pasan lamang ang kabigatan. [Youcat 446]
 

Ang ikapitong utos ay humihiling ng paggalang sa mga pag-aari ng iba sa pamamagitan ng pagsasagawa ng katarungan at kawanggawa, katatagan at pagkakaisa. Sa partikular, hinihiling nito ang paggalang sa mga pangako na ginawa at mga kontrata na napagkasunduan, reparasyon para sa di-katarungan na nagawa at pagbabayad ng mga ninakaw na ari-arian, at paggalang sa integridad ng paglikha sa pamamagitan ng maingat at katamtaman na paggamit ng mga mapagkukunan ng mineral, halaman, at hayop sa sansinukob na may pantanging pansin sa mga uri na nanganganib sa pagkalipol. [CCCC 506]

Ang mga tao ay dapat na magtrato sa mga hayop nang may kabaitan bilang mga nilalang ng Diyos at iwasan ang labis na pag-ibig sa kanila at ang walang-katuturang paggamit sa kanila lalo na sa pamamagitan ng siyentipikong mga eksperimento na lampas sa makatwirang mga limitasyon at nagbubunga ng di-kailangang pagdurusa sa mga hayop. [CCCC 507]

Higit sa lahat, ipinagbabawal ng ikapitong utos ang pagnanakaw, na ang pagkuha o paggamit ng pag-aari ng iba laban sa makatuwirang kalooban ng may-ari. Ito'y maaaring gawin din sa pamamagitan ng pagbabayad ng di-makatarungang suweldo; sa pamamagitan ng pag-isip-isip sa halaga ng mga kalakal upang makamit ang pakinabang sa kalungkutan ng iba; o sa pamamagitan ng pagtukoy ng mga tseke o mga invoice. Ipinagbabawal din ang pag-iwas sa buwis o pandaraya sa negosyo; ang sadyang pagwasak sa pribadong o pampublikong ari-arian; usura; katiwalian; ang pribadong pang-aabuso sa karaniwang mga kalakal; ang gawaing sadyang hindi mahusay na ginawa; at pag-aaksaya. [CCCC 508]

Tinutupad natin ang atas ng Diyos tungkol sa sangnilikha kapag pinangangalagaan at pinapanatili natin ang mundo kabilang ang mga batas nito, ang iba’t ibang uri ng buhay dito, ang natural na kagandahan at ang napagpapanibagong mapagkukunan, bilang isang tirahan, upang ang mga darating na henerasyon ay mabuhay nang maayos sa lupa.

Sinasabi sa aklat ng Genesis: “Maging mabunga kayo at magparami, punuin ninyo ang lupa at kayo ang makapangyari rito. Kayo ang makapangyari sa mga isda sa dagat at mga ibon sa langit, sa bawat buhay na hayop na gumagalaw sa lupa” (Gen 1:28). Ang “paghahari sa ibabaw ng lupa” ay hindi nangangahulugang ganap na karapatang nagpapahintulot na pagpasiyahan ang kalikhasang may buhay at walang buhay, mga hayop at halaman. Ang pagiging nilikha sa larawan ng Diyos ay nangangahulugang dapat pangalagaan ng tao ang nilikha ng Diyos bilang pastol at tagapag-ingat nito. Dahil nasasaad din: “Kinuha ni Yawe-Diyos ang Tao at inilagay sa hardin ng Eden upang bungkalin at alagaan iyon” (Gen 2:15). [Youcat 436]

Ang mga hayop ay pareho nating mga nilalang na dapat nating mahalin at ikatuwa, kung paanong ang Diyos mismo ay natutuwa sa kanilang pagiging naririyan.

Kahit ang mga hayop ay mga nilalang ng Diyos na nakakaramdam. Isang kasalanan ang pahirapan sila, hayaan silang magdusa at patayin sila nang walang kadahilanan. Gayunpaman, hindi dapat higit na mahalin ng isang tao ang hayop kaysa sa kapwa tao. [Youcat 437]